Gezond – Omdat de zorg zich aan het ontwikkelen is naar een sector die in dienst staat van het verbeteren van de gezondheid van mensen. Er komt steeds meer aandacht voor gezondheidsbevordering, de focus ligt daarbij minder op de behandeling van ziekte en meer op het voorkomen ervan.
Maatwerk – Omdat zorg een ‘complex proces’ is, waarbij de lokale context bepalend is voor de manier waarop en de mate waarin een innovatie of implementatietraject bijdraagt aan het verbeteren van de gezondheid.
Mijn naam is Stephan Hermsen. Ik ben geboren en deels opgegroeid in Zuid-Afrika. De unieke perspectieven die ik vanuit mijn jeugd meedraag en de brede achtergrond in mijn arbeidsverleden, hebben mijn visie op zorg vormgegeven.
Invloed van Afrika
Mijn Zuid-Afrikaanse roots komen overduidelijk tot uitdrukking in de overtuiging dat tegenstrijdigheden bij het leven horen. Dit heb ik van jongsaf aan geleerd en ervaren. Ik heb gezien dat tegenstrijdigheden juist soms ook mooie kansen met zich meebrengen.
In mijn werk uit zich dit door het feit dat ik hierdoor in eerste instantie minder uit ben op het verkleinen van risico’s of onduidelijkheid. Het proces moet zijn werk kunnen doen.
Maar ook ervaar ik steeds meer dat de filosofie van Deep Democracy in mijn genen zit: Ik ben op zoek naar de stem van de minderheid.
Als laatste heb ik vanuit Zuid-Afrika ook vooral de filosofie van Ubuntu meegenomen: “Ik ben omdat wij zijn“. Zonder andere mensen kom ik niet goed tot expressie. In deze filosofie staat ook centraal dat ‘geven en nemen’ zonder verwachtingen is. Ik verwacht niet iets terug als ik iets geef.
Bron – Nicolette Wijn
Invloeden uit mijn werk
Gezondheid als het vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
Machteld Huber (2011)
Ik heb het geluk dat ik vanuit verschillende perspectieven de zorg heb ervaren en erbij betrokken ben. Ten eerste ben ik ‘een patiënt’. Vanaf mijn late tienerjaren heb ik op verschillende momenten depressies doorleeft. Met waardevolle lessen van andere ervaringsdeskundigen én concepten zoals Positieve gezondheid heb ik manieren gevonden om goed met mijn depressies om te gaan.
Als zorginkoper psychiatrie en integrale zorg bij VGZ heb ik de mogelijkheid gekregen om de zorg vanuit het systeem te ervaren. De overweging hierbij was: hoe kunnen we ervoor zorgen dat de zorg beschikbaar is voor de mensen die dat nodig hebben.
Vanuit de rol als zorginkoper heb ik het geluk gehad dat ik veel met ervaringsdeskundigen en innovators in de zorg in aanraking kwam. Hun perspectief dat de zorg beter én meer betaalbaar kan, is realiseerbaar. Voorwaarde hierbij is, dat we moeten beseffen dat innovatie vooral over sociale innovaties gaat, over het gedrag van mensen dus. Beleidsmakers, burgers en zorgverleners.
Warme herinneringen uit deze periode draag ik aan mijn contacten in de psychiatrie. Zij hebben mij geleerd dat ‘genezing’ past bij ziekte-denken. Er zijn veel mensen met (chronische) ziektes die in hun leven vooral een antwoord zoeken op het optimaal kunnen functioneren met die ziekte. Mijn contacten uit de psychiatrie richten zich daarbij op het belang van herstel en functioneren.
Dat herkende ik ook wel in mijn eigen ziekteproces. En ik realliseerde me hoe gelukkig ik ben dat ik goede gezondheidsvaardigheden heb. En daarnaast hoe lastig het is voor mensen die dat niet hebben.
Nadat ik bij VGZ in de systeemkant had gewerkt, wilde ik graag dichterbij de zorg komen. Werken bij Vilans, toonaangevend kennisinstituut op gebied van de langdurige zorg, was een mooie kans voor me.
Inhoudelijk bracht het me in aanraking met onderzoekers en innovators in de langdurige zorg. Maar vooral bracht het me dichter bij mijzelf. Vilans is alles behalve een stoffig kennisinstituut. Vilan heeft de vier V’s van de kennisinstuten als basis – Verzamelen, Verrijken, Valideren en Verspreiden, maar past deze wel toe met een moderne blik.
Design Thinking als manier van werken past zeer goed bij hoe ik tegen ontwikkelingen aankijk.
Werken bij Vilans hielp mij ook beter begrijpen waarom vaak in het verleden innovatietrajecten moeilijk kopieerbaar waren. We hebben de neiging als mensen vanuit onze ervaringen snel naar oplossingen te willen gaan. Design thinking maakt gebruik van verschillende werkvormen om inzichten goed mee te nemen en deze te koppelen aan kansen die op dat moment aanwezig zijn.
Zoals passend is bij de filosofie van Ubuntu ben ik ook altijd op zoek naar de manier waarop zaken verbonden zijn met elkaar. In de VS is rond 2008 het concept van Triple Aim tot stand gekomen.
De visie van Triple Aim is ondertussen op steeds meer plekken in de wereld een geaccepteerde manier van kijken naar en evalueren van ons zorgstelsel. Vele beleidsveranderingen zijn hierop gestoeld. Wat het volgens mij toevoegt, is dat het spanningsveld van onze zorg goed weergegeven wordt. We komen uit een Evidence based periode. Subjectieve ervaringen worden als minder ‘betrouwbaar’ gezien. Triple Aim geeft daar een plek aan.
- Betere gezondheid van de bevolking (meetbare gezondheid en evidence based)
- Betere ervaren kwaliteit door het individu (subjectief)
- Lagere integrale kosten (op de gehele populatie én het geheel)
De inzichten vanuit Triple Aim zijn terug te vinden in de volgende publicatie waar ik aan mee heb mogen werken.
Unieke samenwerkingen
Vilans werkt ook samen met de Hoogschool voor Kunsten in Utrecht (HKU). Eén van de bijzondere trajecten waar ik kennis mee heb mogen maken was die van ‘Muzische Professionaliteit.’ Lector Bart van Rosmalen begeleidde ons als adviseurs. Hij introduceerde dit concept bij ons. In de tijden van de Grieken hadden de ‘muzes’ als rol dat zij de heldendaden van de goden bezongen. In de kern verspreidden ze kennis.
Bij Vilans hebben we ook gekeken naar welke trends de meeste impact op de langdurige zorg zullen hebben. Eén van deze trends was de prikkel die me ertoe bewoog de volgende stap in mijn carriere zetten.
“Compatibele samenleving: Alles in de maatschappij wordt steeds meer compatibel met elkaar en staat met elkaar in verbinding. Het handelen vanuit ingerichte domeinen en schotten past niet langer bij de behoeften van mensen. Er is een streven naar integraliteit dat uitgaat van de totale behoeften van een mens in zijn persoonlijke context. Producten en diensten die niet zijn afgestemd met andere producten en diensten verliezen aan waarde. Krachtenbundeling op overstijgende belangen, zoals bijvoorbeeld het leren en vergroten van expertise, gebeurt steeds vaker op grotere schaal. Dat vraagt om nieuwe sturings- en governance-principes die voorbij de traditionele (organisatie)grenzen gaan en de deelbelangen kunnen overstijgen tot gedeelde belangen.”
Ondertussen ben ik mezelf als ‘kennisverspreider’ gaan zien. Ik wil het verspreiden van kennis graag toepassen in de context van deze Compatibele samenleving. Als ZZP-er vervolg ik mijn zoektocht naar kennis over gezondheid en leg ik nieuwe verbindingen met zorgverlenende instanties om de kennis verder te verspreiden. Ik ben omdat wij zijn. Met Vilans heb ik nog sterke banden. Van buiten de organisatie verbind ik met mijn oude collega’s om zo kennis die ik opdoe in mijn werk te brengen naar dat platform.
Dit werk doe ik in verschillende netwerken. Deze netwerken hebben één zaak in gemeen. De zorg meer te positioneren vanuit het verbeteren van de gezondheid van mensen.
